۶ فروردین در دنیای علم چه خبر؟

به گزارش خبرگزاری علم و فناوری آنا،  تاریخ علم مملو از رویدادهای مهمی است که نوآوری‌ها، کشف‌ها و حتی زادروزها و درگذشت‌های دانشمندان و مخترعان تاثیرگذار جهان را در برمی‌گیرد. در این تقویم علم، وقایع مهم مصادف با امروز ۶ فروردین برابر با ۲۵ مارس را ورق می‌زنیم.

***

علیرضا افضلی‌پور

۶ فروردین ۱۲۸۸ خورشیدی، علیرضا افضلی‌پور، شیمی‌دان ایرانی که به همراه همسرش فاخره صبا دانشگاه کرمان را تاسیس کرد در تفرش به‌دنیا آمد. افضلی‌پور در سال ۱۳۱۰ از دبیرستان فارغ‌التحصیل شد و در آزمون اعزام دانشجو به خارج از کشور پذیرفته شد و پس‌از ۶ سال تحصیل در فرانسه در رشته شیمی با گرایش شیمی کشاورزی به ایران بازگشت. افضلی‌پور پس‌از مدتی فعالیت در بانک کشاورزی به تجارت وسایل و تجهیزات الکترونیکی روی آورد و ثروت بسیاری کسب کرد. او همراه همسرش فاخره صبا تصمیم گرفت تا ثروتش را صرف تاسیس دانشگاه کند. به‌این‌ترتیب، در کرمان زمینی به وسعت ۵۰۰ هکتار را با کمک مالی ۶۰میلیون تومان به دانشگاه تبدیل کرد. دانشگاه در ۲۴ شهریور ۱۳۶۴ افتتاح شد. او همچنین به بنای دانشگاه علوم پزشکی کرمان هم کمک کرد و دانشکده پزشکی این دانشگاه اکنون «دانشکده پزشکی مهندس افضلی‌پور» نامیده می‌شود. همچنین بیمارستانی ۴۶۲ تخت‌خوابی آموزشی درمانی هم در بزرگداشت نام او در کرمان ثبت شده است.

خالق بیسکوییت مادر

۶ فروردین ۱۴۰۱ خورشیدی، رضا تهرانچی، کارآفرین و کارخانه‌دار ایرانی در حوزه صنایع غذایی به‌دنیا آمد. تهرانچی در سال ۱۳۲۰ پس‌از گرفتن دیپلم دبیرستان در دانشگاه تهران در رشته دندان‌پزشکی مشغول تحصیل شد. او به واسطه تأثیری که از گیلورد هاوزر آمریکایی، نویسنده کتاب روش‌های گوناگون تغذیه و طول عمر گرفته بود به حوزه تغذیه علاقه‌مند شد و تولید نوعی بیسکوئیت را بر پایه فرمول گیلورد هاوزر آغاز کرد. نقطه آغاز کار او، تولید بیسکوئیت‌هایی از ملاس و جوانه گندم بود که در قنادی‌های امیریه و بهارستان تهران در دسترس بودند. تهرانچی با وامی به مبلغ ۳۰هزار تومان زمینی در جاده کرج خرید و در سال ۱۳۳۲ به همراه برادرش کارخانه‌ ویتانا را برای تولید انواع بیسکوئیت راه‌اندازی کرد. این دو برادر دستگاه‌های بیسکویت‌سازی را از آلمان و انگلستان وارد کردند. ایده آنها تولید بیسکویتی بود که به‌راحتی با دندان شکسته و با آب دهان نرم شود و برای کودکان ارزش غذایی بالایی داشته باشد. ویتانا نخستین کارخانه ایرانی بود که روی محصولاتش تاریخ مصرف و نشان استاندارد درج می‌کرد.

جووانی باتیستا آمیچی

۲۵ مارس ۱۷۸۶ میلادی برابر با ۶ فروردین ۱۱۶۵ خورشیدی، فیزیکدان، میکروسکوپیست، اخترشناس و طراح ابزار نوری ایتالیایی به‌دنیا آمد. آمیچی بیشتر به خاطر اختراع عدسی آکروماتیک شهرت دارد. او همچنین لنز آمیچی-برتراند را معرفی کرد که نوعی عدسی برای بررسی صفحه کانونی پشت یک شی است. سامانه عدسی که او برای نوع جدیدی از میکروسکوپ در سال ۱۸۳۷ طراحی کرد، بزرگنمایی را تا ۶هزار برابر بهبود بخشید.  او همچنین طراحی آینه‌های مورد استفاده در تلسکوپ‌های بازتابی را بهبود بخشید و در مقام یک زیست‌شناس، عملکرد جنسی گل‌ها را بررسی کرد، به‌ویژه سازوکار گرده‌افشانی گل‌های ارکیده را روشن کرد. آمیچی دیپلیدوسکوپ (دستگاهی برای تعیین ظهر واقعی) و همچنین منشور دید مستقیم را اختراع کرد. دهانه آمیچی در ماه به افتخار او نامگذاری شده است.

کنث ال. فرانکلین

۲۵ مارس ۱۹۲۳ میلادی برابر با ۶ فروردین ۱۳۰۲ خورشیدی، کنث لین فرانکلین اخترشناس آمریکایی به‌دنیا آمد. فرانکلین اخترشناس موسسه کارنگی در واشنگتن در سال ۱۹۵۵، زمانی‌که همراه با برنارد اف. برک، مشغول اسکن آسمان برای امواج رادیویی از کهکشان‌ها بود، به‌طور تصادفی، سیگنالی رادیویی پیدا کرد که شبیه انفجارهای کوتاه استاتیک یا به‌عبارتی شبیه تداخل صاعقه در رادیوهای خانگی بود. پس‌از هفته‌ها مطالعه، آن دو یافتند که سیگنال‌ها دوره‌ای هستند و منبع آنها سیاره مشتری است. پیش از این هرگز صداهای رادیویی از سیاره‌ای در منظومه خورشیدی شناسایی نشده بود. مطالعه بعدی نشان داد که امواج رادیویی به‌صورت دایره‌ای قطبی شده بودند، بنابراین در میدانی مغناطیسی گیر افتاده بودند. این کشف در ۶ آوریل ۱۹۵۵ اعلام شد.