اکوسیستم گلخانه‌ای داخلی و دلایل مهاجرت دانش‌بنیان‌ها

پیمان مولوی در گفت‌وگو با خبرنگار اقتصادی خبرگزاری علم و فناوری آنا، مبنی بر این‌که یک کشور چطور می‌تواند در عرصه‌ای یا بخشی مانند دانش‌بنیانی موفق باشد؛ گفت:‌ باید به این مهم پاسخ داد که آیا اکوسیستم و فضای موجود امکان بروز و ظهور نوآوری، خلاقیت و ایده‌های جدید را فراهم می‌کند یا خیر.

مولوی با تاکید براینکه اکوسیستم و فضای موجود اقتصادی کشور امکان بروز و ظهور نوآوری، خلاقیت و ایده‌های جدید را فراهم نمی‌کند و اکنون مطلوب نیست، گفت: اگر شرایط کنونی بهبود نیابد دانش‌بنیان‌ها در این مسیر با کُندی حرکت خواهند کرد در حالی که ظرفیت بالایی برای رشد دارند.

وی افزود: رتبه آزادی اقتصادی در ایران ۱۶۰ است که رتبه مناسبی نیست و در هیچ کجای مسیر دانش‌بنیان‌ها یا فعالان اقتصادی نیست که محدودیت وجود نداشته باشد. این در حالی است که قدرت عمل در حوزه‌هایی مانند آموزش و بهداشت، مالکیت فکری، قوانین، تورم و قدرت پول بسیار ضعیف هستیم و در لیست آزادی اقتصادی در همسایگی کشور‌های ونزوئلا، سوان، سوریه، لبنان و آرژانتین قرار داریم.

دانش‌بنیان‌ها نیازمند اکوسیستم مطلوب هستند

مولوی عنوان کرد: استفاده از تکنولوژی، دانش‌بنیان و دانش نیازمند اکوسیستم مطلوب است، اما این مطلوب بودن اکنون برای رشد دانش‌بنیان‌ها فراهم نیست. طبیعی است که در این فضا با شعار نمی‌توان صحبت از ظرفیت دانش‌بنیان‌ها در بخش‌های مختلف زد و فقط با بهبود شاخص است که می‌توان انتظار رشد را برای آنها داشت.

کارشناس اقتصاد مالی تصریح کرد: کشوری مانند آمریکا با رشد اقتصادی مناسب در رتبه هفتم آزادی اقتصادی، چین در رتبه ۱۰۰ و ایران در رتبه ۱۶۰ قرار دارد.

رابطه متقابل آزادی اقتصادی و رشد دانش‌بنیانی

وی ادامه داد: اقتصاد بسته به معنای آن است که محدودیت‌های زیادی در تأمین کالا یا مواد اولیه وجود دارد؛ بنابراین رابطه مستقیمی میان آزادی اقتصادی و استفاده از دانش و تکنولوژی و رفتن به سمت دانش‌بنیان‌ها وجود دارد.

مولوی عنوان کرد: البته با تزریق پول و سرمایه اقداماتی در این حوزه انجام شده و مقالات زیادی در این بخش به چاپ رسیده است، اما باید گفت منجر به رشد دانش‌بنیان‌ها و حل مشکلاتی که به دست دانش‌بنیان‌ها قابل حل است، صورت نگرفته است.

کارشناس اقتصاد مالی تأکید کرد: تنها راه استفاده از دانش، تکنولوژی و ایده‌های خلاقانه جوانان در حوزه‌های دانش‌بنیانی، بهبود رتبه آزادی اقتصادی است.

کارشناس مسائل اقتصادی بیان کرد: هیچ کشوری با رتبه فعلی آزادی اقتصادی از دست این نوع اقتصاد خلاص نمی‌شود، مگر آنکه رشد اقتصادی را تجربه کند که ترجمان آن پایان تحریم‌ها و اتصال به بازار‌های جهانی است تا به مرور از وضعیت فعلی اقتصادی فاصله گرفت.

اکوسیستم گلخانه‌ای داخلی و مهاجرت نخبگان دانش‌بنیان

وی تصریح کرد: اکنون، اکوسیستم گلخانه‌ای داخلی وجود دارد که امکان بروز و ظهور بسیاری از استعداد‌ها و فعالیت‌های اقتصادی در سطح بازار جهانی را نخواهد داشت به همین دلیل صاحبان ایده و خلاقیت مهاجرت را انتخاب کنند تا آینده بهتری را برای خود ایجاد کنند.

مولوی عنوان کرد: کسب وکار‌های دانش‌بنیان با همه مشکلات فعالیت وقتی به نقطه‌ای می‌رسند که بخواهند جهش کنند دچار مشکل می‌شوند و در تله اقتصاد ایران گرفتار می‌شوند و بازارشان محدود به جمعیت داخلی می‌شود. این در حالی است که بازار بین‌المللی مشتریانی به تعداد ۷ میلیارد نفر دارد؛ بنابراین شرایط و فضا نباید به گونه‌ای باشد که دانش‌بنیان‌ها را محدود به جمعیت ۸۵ میلیون نفری داخل کند.